ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) – တိကျမှုရရှိဖို့ အခြေခံသဘောတရား
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာဘာလဲ?
ယနေ့ခေတ် ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုနဲ့ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုတွေမှာ စာရင်းအင်းပညာရပ်ဟာ မရှိမဖြစ် အရေးပါလာပါတယ်။ ဒီပညာရပ်က ရရှိလာတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ပိုမိုတိကျတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ဒီလိုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရာမှာ အဓိကကျတဲ့ သဘောတရားနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) တို့ဟာ အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအရာမှာ နမူနာ အရေအတွက် ဘယ်လောက်ယူရင် ခန့်မှန်းချက်က ဘယ်လောက်တိကျမလဲဆိုတာကို ရှင်းလင်းစွာ တင်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာက စစ်တမ်းတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် သုတေသနတစ်ခုရဲ့ ရလဒ်ကို ဖော်ပြတဲ့အခါ အမှန်တကယ်တန်ဖိုးဟာ ဘယ်အပိုင်းအခြားအတွင်းမှာ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာကို ခန့်မှန်းပြတဲ့ တိကျမှုအတိုင်းအတာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ လူ ၁၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်လိုက်လို့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေက ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်တယ်ဆိုပါစို့။ ဒီ ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ်ဆိုတာက စစ်တမ်းဖြေသူ ၁၀၀ ရဲ့ ပျမ်းမျှသာဖြစ်ပြီး တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သုတေသီတွေဟာ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာကို အသုံးပြုပြီး “ကျွန်တော်တို့ဟာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေဟာ ၄၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကနေ ၅၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကြားမှာ ရှိနိုင်တယ်” လို့ ပြောပြနိုင်ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့် (95% confidence level) ဆိုတာက ဒီလိုစစ်တမ်းကို အကြိမ် ၁၀၀ ပြန်လုပ်မယ်ဆိုရင် ၉၅ ကြိမ်မှာ အမှန်တကယ် ပျမ်းမျှတန်ဖိုးဟာ ဒီကြားကာလထဲမှာ ပါဝင်နေမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပါတယ်။
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ဆက်နွယ်မှု ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားဟာ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဆက်နွယ်မှုရှိပါတယ်။ ဒီဆက်နွယ်မှုကို ရိုးရှင်းလွယ်ကူစွာ အောက်ပါအတိုင်း မှတ်သားနိုင်ပါတယ်-
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ကြီးလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျဉ်းမြောင်းလေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သင်ယူတဲ့နမူနာ အရေအတွက် များလာတဲ့အခါ အဲဒီနမူနာဟာ စုစုပေါင်းလူဦးရေရဲ့ အခြေအနေကို ပိုပြီးတိကျစွာ ကိုယ်စားပြုနိုင်လို့ပါပဲ။ ပိုတိကျတဲ့ အချက်အလက်တွေ ရလာတဲ့အတွက် ခန့်မှန်းချက်ရဲ့ အပိုင်းအခြား (Interval) ဟာလည်း ပိုမိုကျဉ်းမြောင်းလာပါတယ်။
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) သေးငယ်လေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျယ်ပြန့်လေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
နမူနာ အရေအတွက် နည်းတဲ့အခါ အချက်အလက်တွေက တိကျမှုအားနည်းပြီး စုစုပေါင်းလူဦးရေကို ကောင်းကောင်းကိုယ်စားမပြုနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ခန့်မှန်းချက်အတွက် ပိုကျယ်တဲ့ အပိုင်းအခြားတစ်ခုကို ပေးရပါတယ်။ ပိုကျယ်တဲ့ကြားကာလဟာ ခန့်မှန်းချက်မှာ သေချာမှုအားနည်းကြောင်း ပြသပါတယ်။
ဒီဆက်နွယ်မှုကို ပိုပြီးရှင်းလင်းအောင် ဥပမာ နှစ်ခုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါမယ်။
ဥပမာ ၁- နမူနာအရွယ်အစား သေးငယ်ခြင်း
ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုရဲ့ အရည်အသွေးကို စစ်ဆေးဖို့အတွက် ကုန်ပစ္စည်း ၁၀ ခု ကိုပဲ စစ်ဆေးကြည့်မယ်ဆိုပါစို့။ စစ်ဆေးပြီးနောက် ၈၀% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
ဒီအချက်အလက် နည်းနည်းလေးနဲ့ တစ်ခုလုံးကို ခန့်မှန်းတဲ့အခါ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ကျယ်ပြန့်နေနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၄၅% ကနေ ၉၃% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ရလဒ်ထွက်နိုင်ပါတယ်။
ဥပမာ ၂- နမူနာအရွယ်အစား ကြီးမားခြင်း
ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ကုန်ပစ္စည်း ၁၀၀၀ ကို စစ်ဆေးကြည့်ပြီး ၈၂% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
နမူနာအရေအတွက် အများကြီးယူထားတဲ့အတွက် အချက်အလက်တွေဟာ ပိုပြီးတိကျလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းသွားပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၈၀.၅% ကနေ ၈၃.၅% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ပိုပြီးတိကျတဲ့ ရလဒ်ကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။
ဒီဥပမာတွေအရ နမူနာအရေအတွက် များလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းပြီး ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်က ပိုတိကျလာလေလေဆိုတာ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော်၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားတို့ဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု တွဲဖက်ပြီး တည်ရှိနေတဲ့ သဘောတရားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နမူနာအရွယ်အစားကို မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ်ခြင်းအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ သုတေသနရလဒ်တွေဟာ ပိုမိုတိကျလာပြီး အမှန်တကယ်တန်ဖိုးကို ပိုမိုနီးစပ်စွာ ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၊ သိပ္ပံပညာ ဒါမှမဟုတ် လူမှုရေးသုတေသန စတဲ့ ဘယ်နယ်ပယ်မှာမဆို ပိုမိုယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်ဖို့အတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မည်သည့်အချက်အလက်ကိုမဆို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာတော့မယ်ဆိုရင် ဒီအခြေခံသဘောတရားတွေကို နားလည်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
#Statistics #ConfidenceInterval #SampleSize #DataAnalysis #Research #DecisionMaking #StatisticalThinking
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာဘာလဲ?
ယနေ့ခေတ် ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုနဲ့ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုတွေမှာ စာရင်းအင်းပညာရပ်ဟာ မရှိမဖြစ် အရေးပါလာပါတယ်။ ဒီပညာရပ်က ရရှိလာတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ပိုမိုတိကျတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ဒီလိုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရာမှာ အဓိကကျတဲ့ သဘောတရားနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) တို့ဟာ အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအရာမှာ နမူနာ အရေအတွက် ဘယ်လောက်ယူရင် ခန့်မှန်းချက်က ဘယ်လောက်တိကျမလဲဆိုတာကို ရှင်းလင်းစွာ တင်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာက စစ်တမ်းတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် သုတေသနတစ်ခုရဲ့ ရလဒ်ကို ဖော်ပြတဲ့အခါ အမှန်တကယ်တန်ဖိုးဟာ ဘယ်အပိုင်းအခြားအတွင်းမှာ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာကို ခန့်မှန်းပြတဲ့ တိကျမှုအတိုင်းအတာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ လူ ၁၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်လိုက်လို့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေက ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်တယ်ဆိုပါစို့။ ဒီ ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ်ဆိုတာက စစ်တမ်းဖြေသူ ၁၀၀ ရဲ့ ပျမ်းမျှသာဖြစ်ပြီး တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သုတေသီတွေဟာ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာကို အသုံးပြုပြီး “ကျွန်တော်တို့ဟာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေဟာ ၄၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကနေ ၅၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကြားမှာ ရှိနိုင်တယ်” လို့ ပြောပြနိုင်ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့် (95% confidence level) ဆိုတာက ဒီလိုစစ်တမ်းကို အကြိမ် ၁၀၀ ပြန်လုပ်မယ်ဆိုရင် ၉၅ ကြိမ်မှာ အမှန်တကယ် ပျမ်းမျှတန်ဖိုးဟာ ဒီကြားကာလထဲမှာ ပါဝင်နေမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပါတယ်။
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ဆက်နွယ်မှု ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားဟာ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဆက်နွယ်မှုရှိပါတယ်။ ဒီဆက်နွယ်မှုကို ရိုးရှင်းလွယ်ကူစွာ အောက်ပါအတိုင်း မှတ်သားနိုင်ပါတယ်-
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ကြီးလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျဉ်းမြောင်းလေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သင်ယူတဲ့နမူနာ အရေအတွက် များလာတဲ့အခါ အဲဒီနမူနာဟာ စုစုပေါင်းလူဦးရေရဲ့ အခြေအနေကို ပိုပြီးတိကျစွာ ကိုယ်စားပြုနိုင်လို့ပါပဲ။ ပိုတိကျတဲ့ အချက်အလက်တွေ ရလာတဲ့အတွက် ခန့်မှန်းချက်ရဲ့ အပိုင်းအခြား (Interval) ဟာလည်း ပိုမိုကျဉ်းမြောင်းလာပါတယ်။
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) သေးငယ်လေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျယ်ပြန့်လေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
နမူနာ အရေအတွက် နည်းတဲ့အခါ အချက်အလက်တွေက တိကျမှုအားနည်းပြီး စုစုပေါင်းလူဦးရေကို ကောင်းကောင်းကိုယ်စားမပြုနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ခန့်မှန်းချက်အတွက် ပိုကျယ်တဲ့ အပိုင်းအခြားတစ်ခုကို ပေးရပါတယ်။ ပိုကျယ်တဲ့ကြားကာလဟာ ခန့်မှန်းချက်မှာ သေချာမှုအားနည်းကြောင်း ပြသပါတယ်။
ဒီဆက်နွယ်မှုကို ပိုပြီးရှင်းလင်းအောင် ဥပမာ နှစ်ခုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါမယ်။
ဥပမာ ၁- နမူနာအရွယ်အစား သေးငယ်ခြင်း
ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုရဲ့ အရည်အသွေးကို စစ်ဆေးဖို့အတွက် ကုန်ပစ္စည်း ၁၀ ခု ကိုပဲ စစ်ဆေးကြည့်မယ်ဆိုပါစို့။ စစ်ဆေးပြီးနောက် ၈၀% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
ဒီအချက်အလက် နည်းနည်းလေးနဲ့ တစ်ခုလုံးကို ခန့်မှန်းတဲ့အခါ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ကျယ်ပြန့်နေနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၄၅% ကနေ ၉၃% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ရလဒ်ထွက်နိုင်ပါတယ်။
ဥပမာ ၂- နမူနာအရွယ်အစား ကြီးမားခြင်း
ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ကုန်ပစ္စည်း ၁၀၀၀ ကို စစ်ဆေးကြည့်ပြီး ၈၂% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
နမူနာအရေအတွက် အများကြီးယူထားတဲ့အတွက် အချက်အလက်တွေဟာ ပိုပြီးတိကျလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းသွားပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၈၀.၅% ကနေ ၈၃.၅% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ပိုပြီးတိကျတဲ့ ရလဒ်ကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။
ဒီဥပမာတွေအရ နမူနာအရေအတွက် များလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းပြီး ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်က ပိုတိကျလာလေလေဆိုတာ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော်၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားတို့ဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု တွဲဖက်ပြီး တည်ရှိနေတဲ့ သဘောတရားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နမူနာအရွယ်အစားကို မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ်ခြင်းအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ သုတေသနရလဒ်တွေဟာ ပိုမိုတိကျလာပြီး အမှန်တကယ်တန်ဖိုးကို ပိုမိုနီးစပ်စွာ ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၊ သိပ္ပံပညာ ဒါမှမဟုတ် လူမှုရေးသုတေသန စတဲ့ ဘယ်နယ်ပယ်မှာမဆို ပိုမိုယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်ဖို့အတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မည်သည့်အချက်အလက်ကိုမဆို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာတော့မယ်ဆိုရင် ဒီအခြေခံသဘောတရားတွေကို နားလည်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
#Statistics #ConfidenceInterval #SampleSize #DataAnalysis #Research #DecisionMaking #StatisticalThinking
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) – တိကျမှုရရှိဖို့ အခြေခံသဘောတရား
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာဘာလဲ?
ယနေ့ခေတ် ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုနဲ့ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုတွေမှာ စာရင်းအင်းပညာရပ်ဟာ မရှိမဖြစ် အရေးပါလာပါတယ်။ ဒီပညာရပ်က ရရှိလာတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ပိုမိုတိကျတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချနိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ဒီလိုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရာမှာ အဓိကကျတဲ့ သဘောတရားနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) တို့ဟာ အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအရာမှာ နမူနာ အရေအတွက် ဘယ်လောက်ယူရင် ခန့်မှန်းချက်က ဘယ်လောက်တိကျမလဲဆိုတာကို ရှင်းလင်းစွာ တင်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) ဆိုတာက စစ်တမ်းတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် သုတေသနတစ်ခုရဲ့ ရလဒ်ကို ဖော်ပြတဲ့အခါ အမှန်တကယ်တန်ဖိုးဟာ ဘယ်အပိုင်းအခြားအတွင်းမှာ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာကို ခန့်မှန်းပြတဲ့ တိကျမှုအတိုင်းအတာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ လူ ၁၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်လိုက်လို့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေက ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်တယ်ဆိုပါစို့။ ဒီ ၅၀၀,၀၀၀ ကျပ်ဆိုတာက စစ်တမ်းဖြေသူ ၁၀၀ ရဲ့ ပျမ်းမျှသာဖြစ်ပြီး တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သုတေသီတွေဟာ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာကို အသုံးပြုပြီး “ကျွန်တော်တို့ဟာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ တစ်မြို့လုံးရဲ့ ပျမ်းမျှဝင်ငွေဟာ ၄၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကနေ ၅၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကြားမှာ ရှိနိုင်တယ်” လို့ ပြောပြနိုင်ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့် (95% confidence level) ဆိုတာက ဒီလိုစစ်တမ်းကို အကြိမ် ၁၀၀ ပြန်လုပ်မယ်ဆိုရင် ၉၅ ကြိမ်မှာ အမှန်တကယ် ပျမ်းမျှတန်ဖိုးဟာ ဒီကြားကာလထဲမှာ ပါဝင်နေမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပါတယ်။
ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) နဲ့ နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ဆက်နွယ်မှု ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားဟာ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဆက်နွယ်မှုရှိပါတယ်။ ဒီဆက်နွယ်မှုကို ရိုးရှင်းလွယ်ကူစွာ အောက်ပါအတိုင်း မှတ်သားနိုင်ပါတယ်-
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) ကြီးလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျဉ်းမြောင်းလေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သင်ယူတဲ့နမူနာ အရေအတွက် များလာတဲ့အခါ အဲဒီနမူနာဟာ စုစုပေါင်းလူဦးရေရဲ့ အခြေအနေကို ပိုပြီးတိကျစွာ ကိုယ်စားပြုနိုင်လို့ပါပဲ။ ပိုတိကျတဲ့ အချက်အလက်တွေ ရလာတဲ့အတွက် ခန့်မှန်းချက်ရဲ့ အပိုင်းအခြား (Interval) ဟာလည်း ပိုမိုကျဉ်းမြောင်းလာပါတယ်။
နမူနာအရွယ်အစား (Sample Size) သေးငယ်လေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာ (Confidence Interval) က ပိုကျယ်ပြန့်လေလေ ဖြစ်ပါတယ်။
နမူနာ အရေအတွက် နည်းတဲ့အခါ အချက်အလက်တွေက တိကျမှုအားနည်းပြီး စုစုပေါင်းလူဦးရေကို ကောင်းကောင်းကိုယ်စားမပြုနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ခန့်မှန်းချက်အတွက် ပိုကျယ်တဲ့ အပိုင်းအခြားတစ်ခုကို ပေးရပါတယ်။ ပိုကျယ်တဲ့ကြားကာလဟာ ခန့်မှန်းချက်မှာ သေချာမှုအားနည်းကြောင်း ပြသပါတယ်။
ဒီဆက်နွယ်မှုကို ပိုပြီးရှင်းလင်းအောင် ဥပမာ နှစ်ခုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါမယ်။
ဥပမာ ၁- နမူနာအရွယ်အစား သေးငယ်ခြင်း
ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုရဲ့ အရည်အသွေးကို စစ်ဆေးဖို့အတွက် ကုန်ပစ္စည်း ၁၀ ခု ကိုပဲ စစ်ဆေးကြည့်မယ်ဆိုပါစို့။ စစ်ဆေးပြီးနောက် ၈၀% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
ဒီအချက်အလက် နည်းနည်းလေးနဲ့ တစ်ခုလုံးကို ခန့်မှန်းတဲ့အခါ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ကျယ်ပြန့်နေနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၄၅% ကနေ ၉၃% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ရလဒ်ထွက်နိုင်ပါတယ်။
ဥပမာ ၂- နမူနာအရွယ်အစား ကြီးမားခြင်း
ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ကုန်ပစ္စည်း ၁၀၀၀ ကို စစ်ဆေးကြည့်ပြီး ၈၂% ဟာ အရည်အသွေးမီတယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
နမူနာအရေအတွက် အများကြီးယူထားတဲ့အတွက် အချက်အလက်တွေဟာ ပိုပြီးတိကျလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းသွားပါတယ်။ ဥပမာ- "ကျွန်တော်တို့ ၉၅% ယုံကြည်မှုအဆင့်နဲ့ ဒီကုန်ပစ္စည်းရဲ့ အရည်အသွေးမီတဲ့ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၈၀.၅% ကနေ ၈၃.၅% ကြားမှာ ရှိနိုင်ပါတယ်" လို့ ပိုပြီးတိကျတဲ့ ရလဒ်ကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။
ဒီဥပမာတွေအရ နမူနာအရေအတွက် များလေလေ၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာက ပိုကျဉ်းမြောင်းပြီး ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်က ပိုတိကျလာလေလေဆိုတာ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော်၊ ယုံကြည်မှုအတိုင်းအတာနဲ့ နမူနာအရွယ်အစားတို့ဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု တွဲဖက်ပြီး တည်ရှိနေတဲ့ သဘောတရားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နမူနာအရွယ်အစားကို မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ်ခြင်းအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ သုတေသနရလဒ်တွေဟာ ပိုမိုတိကျလာပြီး အမှန်တကယ်တန်ဖိုးကို ပိုမိုနီးစပ်စွာ ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၊ သိပ္ပံပညာ ဒါမှမဟုတ် လူမှုရေးသုတေသန စတဲ့ ဘယ်နယ်ပယ်မှာမဆို ပိုမိုယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်ဖို့အတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မည်သည့်အချက်အလက်ကိုမဆို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာတော့မယ်ဆိုရင် ဒီအခြေခံသဘောတရားတွေကို နားလည်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
#Statistics #ConfidenceInterval #SampleSize #DataAnalysis #Research #DecisionMaking #StatisticalThinking
